CMK ücretlerinin ödenmesi için ibraz edilmesi gereken belgelerde aslı gibidir şerhi ve sigortalı olarak çalışan avukatların CMK ücretlerinin kendi nam ve hesaplarına doğrudan ödenmesi hususlarında Kamu Denetçiliği Kurumu’na müracaat edilmiştir.

Bilindiği üzere 02.03.2007 tarih ve 26450 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Ceza Muhakemesi Kanunu Gereğince Müdafi ve Vekillerin Görevlendirilmeleri ile Yapılacak Ödemelerin Usul ve Esaslarına İlişkin Yönetmeliğin 11. maddesinde; (1) Müdafi veya vekil; soruşturma evresinde ifade alma ve sorguya, kovuşturma evresinde ise bir oturuma katılmakla Tarifede belirlenen meblâğı almaya hak kazanacağı, (2) Zorunlu yol giderlerine de buna ilişkin belge, gider pusulası veya avukatın rayice uygun yazılı beyanı üzerine hak kazanılacağı, (3) Müdafi veya vekilin; görevlendirme yazısı, katıldığı soruşturma veya kovuşturma evresine ilişkin tutanağın onaylı örneği, evrakın çok sayıda olması hâlinde ilk ve son sayfası ve varsa yapmış olduğu zorunlu yol giderlerine ilişkin belge, gider pusulası veya rayice uygun yazılı beyanı ile serbest meslek makbuzunu baroya, birden fazla baronun bulunduğu illerde ise büroya vermesi üzerine, baro veya büro tarafından, bu Yönetmelik ve Tarife hükümlerine göre gerekli incelemeler yapılıp hukukî yardımın yapıldığı Cumhuriyet başsavcılığı veya mahkemelere göre gruplandırılmış ayrıntılı ödeme listeleri, geliş tarihi esas alınmak suretiyle en geç on gün içinde hazırlanacağı ve ekindeki dayanak belgeler ile birlikte soruşturma veya kovuşturmanın yapıldığı yer Cumhuriyet başsavcılığına teslim edileceği,  (4) Müdafi veya vekil sigortalı olarak çalışmakta ise yanında çalıştığı avukatın, avukatlık bürosu ya da avukatlık ortaklığı şeklinde çalışmakta ise büro veya ortaklığın serbest meslek makbuzunu kullanacağı, (5) Cumhuriyet başsavcılığınca listeler ve ekindeki dayanak belgeler incelendikten sonra, müdafi veya vekile ödenmesi gereken Tarifede yazılı meblağ ile varsa zorunlu yol giderlerini de kapsayan toplam ücret, ödeme emri belgesiyle, serbest meslek makbuzunu düzenleyen müdafi veya vekilin bildireceği banka hesabına ödeneceği belirtilmiştir.

Bu bağlamda Yönetmeliğin 11. maddesinin 3. fıkrasında yazılı belgelerin onaylı suretinin istenmesinde ve aynı maddenin 4. fıkrasında sigortalı olarak çalışan avukatların, işveren avukatların serbest meslek makbuzunu kullanmasında sorunlar yaşanmaktadır.

Avukatlık Kanunu 56. maddesi uyarınca avukatlar; takip ettikleri işlerde, aslı kendilerinde bulunan her türlü kâğıt ve belgelerin örneklerini kendileri onaylayarak yargı mercileri ile diğer adalet dairelerine verebileceği düzenlenmiş iken Şikâyetli İdare tarafından bahse konu onaylama işleminde avukat tarafından yapılan onaylama kabul edilmemekte özellikle kovuşturma aşamasındaki tutanağın (duruşma zaptı) karekodlu olmasına rağmen ilgili mahkeme personelince onaylanması istenilmektedir. Normlar hiyerarşisine göre Avukatlık Kanununda avukatın onay yapabileceği açıkken yönetmelikteki hususun farklı yorumlanması hukuka aykırıdır.

Ayrıca Gelir Vergisi Kanunu'nun 66. maddesinin 1. fıkrasındaki serbest meslek erbabı tanımından yola çıkarak avukatlar her ne kadar kamu görevini ifa etseler de aynı zamanda serbest meslek erbabıdır ve serbest meslek makbuzu kullanırlar. İşveren avukatların yanında sigortalı olarak çalışan avukatların yasa gereği serbest meslek makbuzu kullanma yetkileri olmadığı için işveren avukatın serbest meslek makbuzunu kullanmak zorundadırlar. Şikâyetli İdare tarafından da Ceza Muhakemesi Kanunu kapsamında verilen hizmetin bedeli serbest meslek makbuzu sahibi olan avukatın hesabına ödenmektedir. Serbest meslek makbuzunun kullanılması sadece ücretin ödenme usulüne ilişkin bir prosedür olup ortada adına serbest meslek makbuzu düzenlenen avukatı hak sahibi yapan bir durum bulunmamaktadır. Kaldı ki yönetmelikte açıkça serbest meslek makbuzunu düzenleyen müdafi veya vekilin bildireceği banka hesabına ödeme yapılabileceği belirtilmesine rağmen uygulamada işveren avukatın hesabına ödeme yapılmaktadır. Bunun yanında mevcut uygulama ile işveren avukatın vergisel borçlarından dolayı yapılan kesintiler nedeniyle özellikle çoğunluğunu genç avukatların oluşturduğu sigortalı olarak çalışan avukatlar ekonomik zorluk çekmektedir.

Bu nedenlerle şikayetli kurum olan Denizli Defterdarlığı’nın; avukatların, aslı kendilerinde bulunan evrakların örneklerini onaylama hakkına sahip olduğundan karekod bulunan evraklarda başkaca bir onay istenmemesi, onay istenecekse de avukatın onayının yeterli sayması ve işveren avukatın, yanında sigortalı olarak çalışan avukatın hesap numarasını bildirmesi halinde sigortalı çalışan avukata gelir elde ettiği gerekçesiyle vergi salınmadan ve işveren avukatın vergi borcu mahsup edilmeden doğrudan ödeme yapması adına Türkiye Büyük Millet Meclisi Kamu Denetçiliği Kurumu (Ombudsmanlık)’na 28.06.2022 tarihinde Denizli Barosu Başkanlığı’nı temsilen Baro Başkanı Avukat Adnan DEMİRDÖĞER tarafından müracaat edilerek tavsiye kararı verilmesi talep edilmiştir.

Haklı müracaatın akıbeti hakkında meslektaşlarımız ayrıca bilgilendirilecektir.